Zdzisław Dudzik

Zdzisław Dudzik urodził się 16 czerwca 1921 roku w Krakowie. Całe jego twórcze życie związane było z dzielnicą Zwierzyniec. Od roku 1957 pracował jako rekwizytor w Teatrze Rozmaitości obecnie znanym jako Teatr Bagatela. Po ukończeniu szkoły podstawowej odbył praktykę zawodową jako monter wodociągowy. Od dziecka był pasjonatem tradycji krakowskich, ale szczególnie upodobał sobie szopkę krakowską. Pierwszą  swoją szopkę stworzył w wieku 7 lat w szkole na warsztatach technicznych, jednak pierwszą szopkę jaką posiadał zrobił dla niego ojciec, który uświadomił mu, że „szopki to najpiękniejszy teatr tego świata”. Każda następna szopka była coraz większa i stopniowo zaczął wprowadzać do nich lalki aby móc dawać przedstawienia kukiełkowe. Tradycji chodzenia z szopką nie przerwał również okres okupacji hitlerowskiej, pomimo zakazu okupanta. W 1942 roku został zdekonspirowany i trafił za to do aresztu. W 1945 roku trafił do wojska, ale odbycie służby wojskowej nie doprowadziło do utraty jego pasji życiowej jaką były szopki krakowskie. Po powrocie w 1946 roku zorganizował zespół kolędniczy, który dawał przedstawienia kukiełkowe. Tworzył szopki duże wysokością sięgające nawet 3 metrów. Odszedł od tradycyjnego stylu Ezenekiera opartego na strukturze dwóch wież Mariackich pomiędzy, którymi ścieśniona była kopuła cerkiewna. Postawił w swojej twórczości na więcej nawiązań do architektury Krakowa. Wprowadził motywy Kościoła Franciszkanów, Bernardynów, fragmenty Sukiennic oraz wiele innych jednocześnie usuwając ze swoich szopek kopułę cerkiewną. W swoich szopkach zawierał wiele motywów nawiązujących do architektury gotyckiej, odtwarzającej zabytki Krakowa.  Szopki były bogato zdobione, a ich podstawę zdobiły rzeźby z drewna lipowego własnego autorstwa wykonywane szewskim nożem. Znany był również w Krakowie jako najdłużej panujący Lajkonik. Z orszakiem Lajkonika związał się w 1946, jednak dopiero w roku 1957 objął tę rolę za namową ówczesnego Dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa dr. Jerzego Dobrzyckiego. Rolę tę pełnił do roku 1974. Po raz pierwszy wziął udział w konkursie szopek krakowskich w roku 1946 i od razu zdobył I nagrodę. Od tamtego czasu brał udział w konkursie 35 razy – do roku  1982.  Zdobył w kategorii szopek dużych aż 10 nagród I., 12 nagród II. oraz 8 nagród III. Ponadto wielokrotnie był wyróżniany za swój niepowtarzalny styl. Otrzymał również dwie nagrody za lalki własnego autorstwa. Przez całe życie tworzył świąteczne przedstawienia szopkowe, które również były doceniane. Zmarł w 4 czerwca 1992 w Krakowie.