Marek Markowski

Marek Markowski urodził się 14 lutego 1960 w Krakowie. Dzieciństwo spędził w dzielnicy Krowodrza. Od najmłodszych lat rodzice pokazywali mu różne tradycje i zwyczaje krakowskie, miał więc okazję także oglądać pokonkursową wystawę szopek. Zachwycił się nimi wówczas, a będąc dwunastolatkiem został zachęcony przez ojca do próby zbudowania własnej szopki. Pierwszą jego szopkę kupił konsul amerykański. Jest samoukiem. Wiedzę na temat techniki podpatrywał u innych twórców. Ceni prace Zdzisława Dudzika i Zygmunta Grabarskiego, na których się wzorował. W 1974 roku wziął udział w konkursie i otrzymał trzecią nagrodę, co zmobilizowało go do dalszej pracy. Do 1980 roku uczestniczył w konkursach systematycznie, prezentując szopki małe, średnie i duże. Twierdzi, że w tworzeniu szopek przejawia się miłość do Krakowa.  Studiował historię sztuki – wiedza zdobyta na studiach pomaga mu w tworzeniu. Swoje prace starał się wykonywać zachowując ustalony kanon, więc zawsze nawiązywał do wież Kościoła Mariackiego, Kaplicy Zygmuntowskiej i zamku na Wawelu. Jest pierwszym pokoleniem w rodzinie, który rozpoczął tworzenie szopek, a pod jego wpływem zaczął je także wykonywać jego ojciec Edward. Do twórczości szopkarskiej powrócił po trzydziestoletniej przerwie i od kilku lat wraz z rodzicami, żoną i trójką dzieci wykonują wspólną pięciometrową szopkę, która jest największą z dotychczas wykonanych w dziejach konkursu. Była ona prezentowana w okresie Bożego Narodzenia w kościele ojców franciszkanów. Ich celem było ujęcie w jednej budowli jak największej liczby wątków z tradycji szopkarstwa poprzez ukazanie elementów z najważniejszych kościołów w Śródmieściu, nawiązanie do postaci dziewięciu świętych pochowanych w Krakowie, których postaci umieścili w witrażach. Chcąc zachować symetrię, na dziesiątym witrażu jest przedstawiona postać Jana Pawła II. Ponadto, aby ukazać historię Polski w podcieniach konstrukcji Sukiennic zostały umieszczone obrazy, przedstawiające wydarzenia o fundamentalnym znaczeniu dla biegu dziejów Krakowa i Polski. Szopce tej poświęcili około 10 tysięcy godzin pracy. Od samego początku swojej twórczości stara się nawiązywać do stylu gotyckiego. Uważa, że szopki odzwierciedlają ważne wydarzenia w Polsce, powinny też nawiązywać do legend krakowskich i ukazywać sztukę zawartą w zabytkach.  Inspiracją dla niego są m.in. witraże Stanisława Wyspiańskiego. Jego szopki są podświetlane i zmechanizowane. Nie używa elementów pasmanteryjnych, a chcąc utrzymać tradycyjną technikę, wszystko wykonuje własnoręcznie u siebie w pokoju. Specjalizuje się w szopkach średnich. Do dziś wykonał ich co najmniej kilkanaście. Charakterystyczne dla jego szopek jest ich strzelistość i ostrołukowe okna. Twierdzi, że szopka powinna być kolorową konstrukcją. Pamięta, że jedna z jego prac w latach osiemdziesiątych ozdabiała witrynę przy ul. Floriańskiej w okresie bożonarodzeniowym. Jego szopki znajdują się w zbiorach w Polsce i w Niemczech. Były one wielokrotnie nagradzane lub otrzymywały wyróżnienia.

W 2021 roku wziął udział w tworzeniu dekoracji Sali Cynowej (szopki wielkich rozmiarów, do której wnętrza może wejść zwiedzający) w Pałacu Krzysztofory w ramach wystawy „Kraków od początku, bez końca”.

Odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2022).

Biogram na podstawie tekstu Magdaleny Kwiecińskiej, „Portrety twórców szopek krakowskich”, Kraków 2012 oraz publikacji „Konkursy Szopek Krakowskich 1937 – 2017”, Kraków 2017.