Opowiedz mi miasto

Marek Markowski

Dane

  • Kategoria i tagi:

    osoby
  • Imiona i nazwisko:

    Marek Markowski

  • Dzielnica:

    5

Marek Markowski urodził się 14 lutego 1960 w Krakowie. Dzieciństwo spędził w dzielnicy Krowodrza. Od najmłodszych lat rodzice pokazywali mu różne tradycje i zwyczaje krakowskie, miał więc okazję także oglądać pokonkursową wystawę szopek. Zachwycił się nimi wówczas, a będąc dwunastolatkiem został zachęcony przez ojca do próby zbudowania własnej szopki. Pierwszą jego szopkę kupił konsul amerykański. Jest samoukiem. Wiedzę na temat techniki podpatrywał u innych twórców. Ceni prace Zdzisława Dudzika i Zygmunta Grabarskiego, na których się wzorował. W 1974 roku wziął udział w konkursie i otrzymał trzecią nagrodę, co zmobilizowało go do dalszej pracy. Do 1980 roku uczestniczył w konkursach systematycznie, prezentując szopki małe, średnie i duże. Twierdzi, że w tworzeniu szopek przejawia się miłość do Krakowa.  Studiował historię sztuki – wiedza zdobyta na studiach pomaga mu w tworzeniu. Swoje prace starał się wykonywać zachowując ustalony kanon, więc zawsze nawiązywał do wież Kościoła Mariackiego, Kaplicy Zygmuntowskiej i zamku na Wawelu. Jest pierwszym pokoleniem w rodzinie, który rozpoczął tworzenie szopek, a pod jego wpływem zaczął je także wykonywać jego ojciec Edward. Do twórczości szopkarskiej powrócił po trzydziestoletniej przerwie i od kilku lat wraz z rodzicami, żoną i trójką dzieci wykonują wspólną pięciometrową szopkę, która jest największą z dotychczas wykonanych w dziejach konkursu. Była ona prezentowana w okresie Bożego Narodzenia w kościele ojców franciszkanów. Ich celem było ujęcie w jednej budowli jak największej liczby wątków z tradycji szopkarstwa poprzez ukazanie elementów z najważniejszych kościołów w Śródmieściu, nawiązanie do postaci dziewięciu świętych pochowanych w Krakowie, których postaci umieścili w witrażach. Chcąc zachować symetrię, na dziesiątym witrażu jest przedstawiona postać Jana Pawła II. Ponadto, aby ukazać historię Polski w podcieniach konstrukcji Sukiennic zostały umieszczone obrazy, przedstawiające wydarzenia o fundamentalnym znaczeniu dla biegu dziejów Krakowa i Polski. Szopce tej poświęcili około 10 tysięcy godzin pracy. Od samego początku swojej twórczości stara się nawiązywać do stylu gotyckiego. Uważa, że szopki odzwierciedlają ważne wydarzenia w Polsce, powinny też nawiązywać do legend krakowskich i ukazywać sztukę zawartą w zabytkach.  Inspiracją dla niego są m.in. witraże Stanisława Wyspiańskiego. Jego szopki są podświetlane i zmechanizowane. Nie używa elementów pasmanteryjnych, a chcąc utrzymać tradycyjną technikę, wszystko wykonuje własnoręcznie u siebie w pokoju. Specjalizuje się w szopkach średnich. Do dziś wykonał ich co najmniej kilkanaście. Charakterystyczne dla jego szopek jest ich strzelistość i ostrołukowe okna. Twierdzi, że szopka powinna być kolorową konstrukcją. Pamięta, że jedna z jego prac w latach osiemdziesiątych ozdabiała witrynę przy ul. Floriańskiej w okresie bożonarodzeniowym. Jego szopki znajdują się w zbiorach w Polsce i w Niemczech. Były one wielokrotnie nagradzane lub otrzymywały wyróżnienia.

W 2021 roku wziął udział w tworzeniu dekoracji Sali Cynowej (szopki wielkich rozmiarów, do której wnętrza może wejść zwiedzający) w Pałacu Krzysztofory w ramach wystawy „Kraków od początku, bez końca”.

Odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2022).

Biogram na podstawie tekstu Magdaleny Kwiecińskiej, „Portrety twórców szopek krakowskich”, Kraków 2012 oraz publikacji „Konkursy Szopek Krakowskich 1937 – 2017”, Kraków 2017.

Wideo

Aktualności

Sprawdź w tym tygodniu

  • Walenty Nalepa

    Podmajstrzy murarski. Pochodził ze Zwierzyńca, gdzie zamieszkiwał w domu przy ulicy Księcia Józefa. Lajkonikiem po raz pierwszy został w 1916 roku. Miało to miejsce po rocznej przerwie w przeprowadzaniu pochodu związanej z sytuacją wojenną. Nalepa służył w tym czasie w austro-węgierskiej jednostce wojskowej stacjonującej w Witkowicach,

                            
  • Wojciech Rożek

    Urodził się w dniu 13 kwietnia 1951 roku w Krakowie. Dołączył do orszaku w 1997 roku jako muzyk kapeli Mlaskoty grający na tubie. Następnie przez kilka lat wędrował z orszakiem w stroju Tatara i włóczka. Ostatni raz stan zdrowia pozwolił Wojciechowi Rożkowi uczestniczyć w pochodzie w 2019 roku. Pochodził z Krakowa, lecz doświadczenie m

                            
  • Zbigniew Glonek

    Zbigniew Glonek urodził się w 1949 roku w podkrakowskich Mydlnikach. Wspomina, że pierwszy raz na pochód Lajkonika zabrała go mama: Mama dbała o to, bo rzeczywiście była taka piękna tradycja. Bywałem na rynku jako dziecko i powiem szczerze, nie dziwię się teraz tym małym, wspaniałym dzieciom, które otaczają mnie, bo rzeczywiście od

                            
  • Zbigniew Grzech

    Zbigniew Grzech urodził się 18 maja 1937 roku w Krakowie, na osiedlu Oficerskim. Wkrótce po jego urodzeniu rodzina przeniosła się do Cieszyna, z powodu  pracy jego ojca w tamtejszej hucie. Gdy w 1939 roku wybuchła II wojna światowa, wrócili do Krakowa. Po wojnie zamieszkali na ul. Limanowskiego 9 w Podgórzu i tam mały Zbyszek chodził d

                            
  • Witold Kawecki

    Witold Kawecki urodził się w 1968 roku. W młodości mieszkał przy placu Wolnica. Pierwszy raz wziął udział w Konkursie Szopek Krakowskich jako 9-letni uczeń. Ma brata Tomasza, który również jest szopkarzem. Brał udział w Konkursach 8 razy (1977-1981, 1983, 1984 i 1988). Konkurował z innymi najpierw w grupie szopek młodzieżowych, a późni

                            
  • Kazimierz Rozpędzik

    Kazimierz Rozpędzik urodził się w 1964 roku. Mieszkał w Kryspinowie. Zaczął uczestniczyć w Konkursach Szopek Krakowskich jako 16-letni uczeń. Jego ojciec Janusz również był szopkarzem. Do tworzenia szopek Kazimierz zachęcił swoją młodą córkę Agnieszkę, która również brała udział w Konkursach. Wraz z nią uruchomił w rodzimym mieście pro