Antoni Wołek

Urodził się 13 kwietnia 1945 roku w Krakowie. Jego rodzina pochodziła z Bronowic. Wujem Antoniego Wołka był uznany kotlarz Albin Żyła z Prądnika Białego (uczestnik Wystawy Paryskiej w 1925 roku). W czasie okupacji niemieckiej rodzina Antoniego Wołka została wysiedlona z Bronowic i musiała przenieść się do Podgórza. Dzieciństwo spędził wokół zajazdu „Pod św. Benedyktem” (zwanym też „Pod Bogiem Ojcem”) i kopca Krakusa. Trenował kolarstwo w Klubie Sportowym „Korona”. Od najmłodszych lat wykazywał talent plastyczny do rysunku, malarstwa i rzeźby. Nie ukończył jednak żadnej szkoły artystycznej. Z zawodu był tokarzem. Był zatrudniony w Krakowskiej Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego przy ul. Wrocławskiej. Nie pracował jednak na stanowisku zgodnym z jego wykształceniem zawodowym, lecz uzdolnieniami plastycznymi. Do jego obowiązków należało przygotowanie opraw plastycznych świąt i wydarzeń zakładowych. W tym samym zakładzie pracował również Stanisław Paczyński, który namówił Antoniego Wołka do budowania szopek krakowskich i do wzięcia udziału w Konkursie Szopek Krakowskich.

Brał udział w konkursie w latach 1975-2005. Wykonywał przede wszystkim szopki małe i kilkukrotnie średnie (czasami zgłaszając na jeden konkurs dwie lub trzy prace), które były wysoko oceniane przez Sąd Konkursowy. Łącznie zdobył dziesięć nagród I. (w latach: 1975, 1976, 1977, za dwie szopki w 1978, 1979, 1980, 1983, 1987, 1993), sześć nagród II. (1981, 1982, 1986, 1989, 1996, 1997, 1998), siedem nagród III. (1976, 1988, 1994, 1995, 1996, 1997, 2003), sześć wyróżnień (1984, 1985, 2001, za trzy szopki w 2002).  Jego szopki cieszyły się dużym powodzeniem wśród kolekcjonerów. Wynikało to z indywidualnego stylu szopek Antoniego Wołka, które były podświetlane i zmechanizowane. Dodatkową zaletą jego szopek dla kupujących był fakt ich zabezpieczania kloszem wykonanym ze szkła a w późniejszych latach z pleksiglasu. Dzięki temu nie musieli się oni martwić o częste odkurzanie i konserwację zakupionych szopek. W swojej kolekcji Muzeum Krakowa posiada cztery szopki Antoniego Wołka (nr inw. MHK-52/Xa. MHK-83/Xa, MHK-240/Xa, MHK-309/Xa).

Szopki budował ze sklejki i ozdabiał staniolem. Używał kleju introligatorskiego. Nie wykonywał wcześniej szkiców ani projektów. Nie posiadał pracowni. Konstrukcję szopki przygotowywał w piwnicy a następnie wykańczał w domowej kuchni. W 1979 roku namówił do wykonywania szopek męża swojej kuzynki, Kazimierza Stopińskiego, z którym działał też w Krakowskim Klubie Kolekcjonera. Obok Stanisława Paczyńskiego i Kazimierza Stopińskiego bliższe koleżeńskie relacje utrzymywał z szopkarzem Andrzejem Nowickim. Po oddaniu szopek na konkurs wspólnie świętowali ten dzień na krakowskich Plantach.

Antoni Wołek pasję szopkarską dzielił zainteresowaniami kolekcjonerskimi. Zbierał m.in. dawną broń biała i palną. Wykorzystywał też swoje zdolności plastyczne do wykonywania doskonałych kopii dzieł malarskich m.in. Jerzego Kossaka, Ilji Repnina, rysunków Jana Matejki. Wykonywał też kopie rzeźb. Uczestniczył w ramach Krakowskiego Klubu Kolekcjonera w „Targach kolekcjonerskich” m.in. na Rynku Głównym.

Razem z Kazimierzem Stopińskim należał do Członków Założycieli powstałego w 1996 roku Stowarzyszenia Ochrony Pamięci i Tradycji 2 Galicyjsko-Królewskiego Regimentu Artylerii Fortecznej Twierdzy Kraków oraz 13 Galicyjskiego Pułku Piechoty „Krakowskie Dzieci”, Cmentarzy Wojennych, Budowli Fortecznych „Twierdzy”. Aktywnie uczestniczył w działaniach grupy odtwarzających umundurowanie i tradycje 13 P.P. „Krakowskie Dzieci”, w którym miał stopień podporucznika. Antoni Wołek wykonał dla członków oddziału czapki do mundurów zgodnie z oryginalnym wzorem. Zaprojektował też odznakę oddziału. Razem z oddziałem w umundurowaniu brał udział w różnych przedsięwzięciach i uroczystościach, m.in. w obchodach rocznicy wyzwolenia Krakowa w dniu 31 października, w poszukiwaniach i odnowie grobów żołnierzy I wojny światowej, wydarzeniach związanych z zabytkami „Twierdzy Kraków”.

Zmarł 12 marca 2016 roku. Spoczął na Cmentarzu Grębałów.

Opracował: Andrzej Szoka