Paweł Nawała

Paweł Nawała urodził się 8 grudnia 1970 w Krakowie. Emocjonalnie związany jest z dzielnicą Krowodrza. Jego zawodami wyuczonymi są zegarmistrzostwo i technik wiertnik. Od najmłodszych lat kleił modele statków i interesował się konstruowaniem różnych budowli, wznosząc zamki z klocków. Do tworzenia szopek namówił go ojciec. Matka jego jest malarką amatorką, a ojciec murarzem, który pracował ze znanym twórcą szopek Janem Kirszem. To on zainteresował go tym artystycznym rzemiosłem, a następnie zachęcił swojego syna do wzięcia udziału w konkursie. Pewnego dnia postanowił więc spalić wszystkie wykonane modele statków (uznał je za zbyt proste i banalne) i zająć się wyłącznie klejeniem szopek. Jest samoukiem. Na początku swojej twórczości często przychodził w okresie Bożego Narodzenia na Rynek Główny, gdzie w witrynie Krzysztoforów przyglądał się prezentowanej szopce. W 1985 roku po raz pierwszy wziął udział w konkursie. Od lat 80. tworzył systematycznie – stało się to jego „nałogiem” i „nie może się od tego uwolnić” jak mówi. Miejscem, gdzie pracuje jest mieszkanie. Sposób budowania przez niego szopki zmieniał się w przeciągu lat pracy twórczej. Dawniej rozpoczynał od naszkicowania i skonstruowania schematu całej bryły, którą wykańczał dodając poszczególne elementy. Dziś rozpoczyna od podstawy, a następnie nadbudowuje kolejne kondygnacje i wieże. Nim jednak rozpocznie pracę „czeka na natchnienie i wewnętrzny spokój” jak mówi i dodaje: „jeśli człowiek ma wewnętrzny chaos to nie jest w stanie nic zrobić”. Praca nad szopką wymaga dużego skupienia i cierpliwości. Dość często pracuje nad jednym, nie rzadko drobnym elementem cały dzień. Specjalizuje się w szopkach dużych. Sceny religijne oddziela kondygnacją od przedstawień nawiązujących do wydarzeń historycznych i tradycji krakowskich. Motywy architektoniczne wykorzystywane w szopce odnoszą się głównie do stylu renesansowego i gotyku, który obserwuje w zabytkach takich, jak kościół Mariacki i katedra wawelska. Inspiruje się różnymi detalami architektonicznym, które szkicuje lub przegląda albumy z fotografiami przedstawiającymi zabytki. Charakterystyczne dla jego twórczości są własnoręcznie wykonane płaskorzeźby oklejane staniolem, które przytwierdza do ścian konstrukcji szopki. Stara się, aby ściany wież były niebieskie, a wykończenia budowli złoto-białe. W innym rodzaju wykonywanych przez niego szopek dominuje tonacja szara. W 2005 roku, gdy zmarł Jan Paweł II wykonał szopkę w ciemnych barwach, nawiązującej do panującego wówczas nastroju żałoby narodowej. W konstrukcji została zawarta brama i okno kurii przy ul. Franciszkańskiej w Krakowie. Oryginalnym dziełem było wykonanie, z okazji wystawy we Włoszech w 2008 roku, 3 metrowej szopki zawierającej motywy zarówno z architektury Krakowa jak i Turynu. Jest uzdolniony plastycznie. W wolnych chwilach zajmuje się malowaniem obrazów olejnych lub akrylowych. Do dziś wykonał kilka impresji. Jego szopki znajdują się w zbiorach w Polsce i zagranicą w Szwajcarii, Hiszpanii, Anglii, Francji, Włoszech. Od 2009 roku uczestniczy w pochodzie Lajkonika, pełniąc rolę włóczka. Jego szopki były wielokrotnie nagradzane lub otrzymywały wyróżnienie w kategoriach małych, średnich lub dużych. Uczestniczył w wielu konkursach, w latach od 1985 do 1997 roku i ponownie od 2011 roku.

W 2013 roku otrzymał nagrodę im. Zofii i Romana Reinfussów. W 2021 roku wziął udział w tworzeniu dekoracji Sali Cynowej (szopki wielkich rozmiarów, do której wnętrza może wejść zwiedzający) w Pałacu Krzysztofory w ramach wystawy „Kraków od początku, bez końca”.

Biogram na podstawie tekstu Magdaleny Kwiecińskiej, „Portrety twórców szopek krakowskich”, Kraków 2012 oraz publikacji „Konkursy Szopek Krakowskich 1937 – 2017”, Kraków 2017.