Lucyna Paczyńska

Lucyna Paczyńska urodziła się 29 czerwca 1949 w Krakowie. Dzieciństwo spędziła na Grzegórzkach, ale najbardziej czuje się związana z dzielnicą Śródmieście. Z zawodu jest ekonomistką. Jej ojciec w latach osiemdziesiątych odgrywał postać Lajkonika, a w kolejnych latach pełnił rolę włóczka. Od najmłodszych lat była świadkiem różnych zwyczajów i tradycji, także szopek krakowskich. Jej ojciec był znanym i cenionym twórcą. Wspominając dzieciństwo opowiada: „cały czas widziałam tylko szopki, szopki i szopki od urodzenia. Cały czas ojciec robił – jedną skończył to drugą zaczynał”. Konkurs był bardzo ważnym wydarzeniem, przy którym pracowali wszyscy członkowie rodziny – matka wykonywała figurki, a pani Lucyna szyła dla nich ubranka. Później to ona pomagała ojcu, przygotowując figurki. Do tego rzemiosła artystycznego zachęciła także syna – Macieja Szopę, który jako dziecko kilka razy wziął udziału w konkursie. Do dziś tę rodzinną tradycję podtrzymuje jej siostrzeniec, Dariusz Czyż. Dawniej szopki wykonywała także jej siostra i kuzyn. Po raz pierwszy wzięła udział w konkursie po śmierci ojca. W 2002 roku zaprezentowała szopkę, która była zaczęta przez ojca, a przez nią ukończona. Zgłosiła ją jako pracę Stanisława Paczyńskiego. Po śmierci ojca poczuła się w obowiązku, aby kontynuować rodzinną tradycję i od tego czasu uczestniczy w konkursach systematycznie. Specjalizuje się w szopkach dużych, dzięki czemu ma możliwość umieszczenia różnych detali architektonicznych. Charakterystyczna dla jej twórczości jest kolorystyka nawiązująca, jak określa, do stylistyki Stanisława Wyspiańskiego. Dominuje w niej czerwień, granat, złoto, zieleń tak, jak jest to na gorsecie krakowianki – dodaje. Stara się wprowadzić dużo elementów z architektury miasta. Nawiązywała do wydarzeń historycznych, m.in. 150-lecia śmierci Adama Mickiewicza, 130-lecia komunikacji miejskiej w Krakowie, umieszczając wówczas w szopce tramwaj, który zjeżdżał ze wzgórza wawelskiego. Z drugiej strony umieściła wówczas „zaczarowaną dorożkę” w nawiązaniu do poezji Konstantego I. Gałczyńskiego. Figurki wykonuje własnoręcznie. Obok świętej rodziny są to kolędnicy, smok wawelski, Lajkonik, para krakowska, kwiaciarka oraz członkowie kapeli Szmelc Paka. Inspirację czerpie z architektury Krakowa, co roku odkrywając nowe detale, które dokumentuje lub szkicuje. Mówi: „szopka to jest Kraków w miniaturze”. Za najważniejsze zabytki, do których powinni nawiązywać twórcy szopek uważa kościół Mariacki i Sukiennice. Szopkę zaczyna budować od drewnianej podstawy, choć czasami lubi wykonywać jako pierwsze górne kondygnacje. Miejscem jej pracy twórczej jest pokój. Do ozdób wykorzystuje elementy pasmanteryjne. Specjalizuje się w szopkach średnich lub dużych, które są podświetlone, ale nie zmechanizowane. Do dziś wykonała samodzielnie około 14 szopek. Niektóre z nich znajdują się w zbiorach w Polsce i za granicą w Niemczech, Stanach Zjednoczonych. W 2005 roku szopka jej została zakupiona przez Kancelarię PrezesaRrady Ministrów i wręczona polskim żołnierzom w Iraku z okazji Bożego Narodzenia. W konkursie uczestniczy od 2002 roku.

Biogram na podstawie tekstu Magdaleny Kwiecińskiej oraz publikacji „Konkursy Szopek Krakowskich 1937 – 2017”, Kraków 2017.