Opowiedz mi miasto

Kazimierz Stopiński

Dane

  • Kategoria i tagi:

    osoby
  • Imiona i nazwisko:

    Kazimierz Stopiński

  • Daty życia:

    6-01-1949

  • Dzielnica:

    13

Kazimierz Stopiński urodził się 6 stycznia 1949 w Krakowie. Z zawodu jest tokarzem. Jego rodzina pochodzi z Borku, lecz dzieciństwo spędził w dzielnicy Płaszów, a obecnie mieszka w Podgórzu. Związek z tą dzielnicą uwidocznił w szopce poprzez wykorzystanie motywu fasady kościoła św. Józefa. W rodzinie nie było tradycji tworzenia szopek. On sam zajmował się wykonywaniem replik dawnej broni białej i pistoletów skałkowych. Do szopkarstwa zachęcił go znany twórca szopek Antoni Wołek, z którym spokrewniona jest jego żona. Obu twórców łączyła też pasja do kolekcjonerstwa. Podczas prac przy pierwszej szopce w 1975 roku Antoni Wołek pomagał Kazimierzowi Stopińskiemu merytorycznie, zwracając uwagę na architekturę Krakowa. W kolejnych latach sam już przyglądał się detalom na widokówkach lub wykonywał zdjęcia zabytkom. W dzieciństwie nigdy nie widział wystawy szopek, ale obserwował inne tradycje i zwyczaje – chodził na Emaus, pochód Lajkonika, udawał się na spacery na wzgórze Wawelskie. W 1979 roku po raz pierwszy wziął udział w konkursie. Od tego czasu tworzy już systematycznie i nie ukrywa, że dużą motywacją były korzyści finansowe. Konstrukcję rozpoczyna zawsze od dolnej kondygnacji. Poszczególne elementy okleja staniolem lub folią samoprzylepną i ozdabia koralikami, złotymi wstążeczkami, kolorowymi drucikami, łańcuszkami. Od kilku lat wykorzystuje również produkty pasmanteryjne, którymi zastępuje elementy dawniej wykonywane własnoręcznie. Nie zakłada z góry projektu, lecz tworzy na bieżąco i mówi: „co mi się spodoba, to daję”. Miejscem pracy, gdzie powstają szopki jest część biurka w pokoju, a w piwnicy wykonuje elementy wymagające piłowania lub przycinania. Stosuje wiele kolorów, poza zielonym, a dominującymi są czerwony i niebieski. Nigdy nie nawiązywał w swojej twórczości do kwestii politycznych, starając się utrzymać konwencję tradycji religijnej, w której występuje święta rodzina, trzej królowie, anioły, a towarzyszą im postaci legendarne: smok wawelski, Lajkonik ze świtą lub Pan Twardowski na księżycu. W jednej z szopek nawiązał do postaci kosyniera Bartosza Głowackiego. Jako pierwszy i dotychczas jedyny wykonuje od dziesięciu lat szopki jednobarwne białe ze złotymi wykończeniami. Do tego typu twórczości zainspirowała go fotografia cerkwi prawosławnej. Jedna z takich białych szopek została zakupiona do gabinetu stomatologicznego w Szczecinie, gdzie stanowi atrakcję dla młodych pacjentów. Specjalizuje się w szopkach małych. Charakterystyczne dla jego twórczości jest obudowywanie szopek zamkniętym kloszem. Szopki te są podświetlane i często zmechanizowane. Znajdują się w Polsce w kolekcjach muzealnych i prywatnych w konsulacie amerykańskim oraz zagranicą w Szwecji, Bułgarii, Francji, Watykanie, Niemczech. Jedna z jego szopek została zakupiona przez KS Cracovia i ofiarowana Janowi Pawłowi II. Jego szopki były wielokrotnie nagradzane (po pierwszą nagrodę sięgał w latach 1980, 2003 i 2015) lub otrzymywały wyróżnienie. W 2012 roku otrzymał specjalną nagrodę imienia Zofii i Romana Reinfussów za całokształt pracy twórczej. W 2022 roku został uhonorowany nagrodą im. Anny Szałapak (w postaci porcelanowej białej róży) za swoją działalność twórczą. Uczestniczył w  konkursach 42 razy, w latach: 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984, 1985, 1986, 1987, 1989, 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023.

Uczestniczył w ramach Krakowskiego Klubu Kolekcjonera w „Targach kolekcjonerskich” m.in. na Rynku Głównym. Razem z Antonim Wołkiem należał do Członków Założycieli powstałego w 1996 roku Stowarzyszenia Ochrony Pamięci i Tradycji 2 Galicyjsko-Królewskiego Regimentu Artylerii Fortecznej Twierdzy Kraków oraz 13 Galicyjskiego Pułku Piechoty „Krakowskie Dzieci”, Cmentarzy Wojennych, Budowli Fortecznych „Twierdzy”. Kazimierz Stopiński angażował się w akcje odnowy grobów legionistów polskich i grobowca rodziny Kossaków na Cmentarzu Rakowickim. Odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2017) oraz odznaką „Honoris Gratia” (2006) za zasługi dla Miasta Krakowa.

Biogram na podstawie tekstu Magdaleny Kwiecińskiej „Portrety twórców szopek krakowskich”, Kraków 2012, publikacji „Konkursy Szopek Krakowskich 1937 – 2017”, Kraków 2017 oraz rozmowy z Kazimierzem Stopińskim przeprowadzonej 04.02.2021 r. przez Andrzeja Szokę.

Wideo

Aktualności

Sprawdź w tym tygodniu

  • Walenty Nalepa

    Podmajstrzy murarski. Pochodził ze Zwierzyńca, gdzie zamieszkiwał w domu przy ulicy Księcia Józefa. Lajkonikiem po raz pierwszy został w 1916 roku. Miało to miejsce po rocznej przerwie w przeprowadzaniu pochodu związanej z sytuacją wojenną. Nalepa służył w tym czasie w austro-węgierskiej jednostce wojskowej stacjonującej w Witkowicach,

                            
  • Wojciech Rożek

    Urodził się w dniu 13 kwietnia 1951 roku w Krakowie. Dołączył do orszaku w 1997 roku jako muzyk kapeli Mlaskoty grający na tubie. Następnie przez kilka lat wędrował z orszakiem w stroju Tatara i włóczka. Ostatni raz stan zdrowia pozwolił Wojciechowi Rożkowi uczestniczyć w pochodzie w 2019 roku. Pochodził z Krakowa, lecz doświadczenie m

                            
  • Zbigniew Glonek

    Zbigniew Glonek urodził się w 1949 roku w podkrakowskich Mydlnikach. Wspomina, że pierwszy raz na pochód Lajkonika zabrała go mama: Mama dbała o to, bo rzeczywiście była taka piękna tradycja. Bywałem na rynku jako dziecko i powiem szczerze, nie dziwię się teraz tym małym, wspaniałym dzieciom, które otaczają mnie, bo rzeczywiście od

                            
  • Zbigniew Grzech

    Zbigniew Grzech urodził się 18 maja 1937 roku w Krakowie, na osiedlu Oficerskim. Wkrótce po jego urodzeniu rodzina przeniosła się do Cieszyna, z powodu  pracy jego ojca w tamtejszej hucie. Gdy w 1939 roku wybuchła II wojna światowa, wrócili do Krakowa. Po wojnie zamieszkali na ul. Limanowskiego 9 w Podgórzu i tam mały Zbyszek chodził d

                            
  • Witold Kawecki

    Witold Kawecki urodził się w 1968 roku. W młodości mieszkał przy placu Wolnica. Pierwszy raz wziął udział w Konkursie Szopek Krakowskich jako 9-letni uczeń. Ma brata Tomasza, który również jest szopkarzem. Brał udział w Konkursach 8 razy (1977-1981, 1983, 1984 i 1988). Konkurował z innymi najpierw w grupie szopek młodzieżowych, a późni

                            
  • Kazimierz Rozpędzik

    Kazimierz Rozpędzik urodził się w 1964 roku. Mieszkał w Kryspinowie. Zaczął uczestniczyć w Konkursach Szopek Krakowskich jako 16-letni uczeń. Jego ojciec Janusz również był szopkarzem. Do tworzenia szopek Kazimierz zachęcił swoją młodą córkę Agnieszkę, która również brała udział w Konkursach. Wraz z nią uruchomił w rodzimym mieście pro