Opowiedz mi miasto

Antoni Wołek

Dane

  • Kategoria i tagi:

    osoby
  • Imiona i nazwisko:

    Antoni Wołek

  • Daty życia:

    13-04-1945-12-03-2016

  • Dzielnica:

    13

  • Adres:

    ul. Jana Tarnowskiego 6

Urodził się 13 kwietnia 1945 roku w Krakowie. Jego rodzina pochodziła z Bronowic. Wujem Antoniego Wołka był uznany kotlarz Albin Żyła z Prądnika Białego (uczestnik Wystawy Paryskiej w 1925 roku). W czasie okupacji niemieckiej rodzina Antoniego Wołka została wysiedlona z Bronowic i musiała przenieść się do Podgórza. Dzieciństwo spędził wokół zajazdu „Pod św. Benedyktem” (zwanym też „Pod Bogiem Ojcem”) i kopca Krakusa. Trenował kolarstwo w Klubie Sportowym „Korona”. Od najmłodszych lat wykazywał talent plastyczny do rysunku, malarstwa i rzeźby. Nie ukończył jednak żadnej szkoły artystycznej. Z zawodu był tokarzem. Był zatrudniony w Krakowskiej Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego przy ul. Wrocławskiej. Nie pracował jednak na stanowisku zgodnym z jego wykształceniem zawodowym, lecz uzdolnieniami plastycznymi. Do jego obowiązków należało przygotowanie opraw plastycznych świąt i wydarzeń zakładowych. W tym samym zakładzie pracował również Stanisław Paczyński, który namówił Antoniego Wołka do budowania szopek krakowskich i do wzięcia udziału w Konkursie Szopek Krakowskich.

Brał udział w konkursie w latach 1975-2005. Wykonywał przede wszystkim szopki małe i kilkukrotnie średnie (czasami zgłaszając na jeden konkurs dwie lub trzy prace), które były wysoko oceniane przez Sąd Konkursowy. Łącznie zdobył dziesięć nagród I. (w latach: 1975, 1976, 1977, za dwie szopki w 1978, 1979, 1980, 1983, 1987, 1993), sześć nagród II. (1981, 1982, 1986, 1989, 1996, 1997, 1998), siedem nagród III. (1976, 1988, 1994, 1995, 1996, 1997, 2003), sześć wyróżnień (1984, 1985, 2001, za trzy szopki w 2002).  Jego szopki cieszyły się dużym powodzeniem wśród kolekcjonerów. Wynikało to z indywidualnego stylu szopek Antoniego Wołka, które były podświetlane i zmechanizowane. Dodatkową zaletą jego szopek dla kupujących był fakt ich zabezpieczania kloszem wykonanym ze szkła a w późniejszych latach z pleksiglasu. Dzięki temu nie musieli się oni martwić o częste odkurzanie i konserwację zakupionych szopek. W swojej kolekcji Muzeum Krakowa posiada cztery szopki Antoniego Wołka (nr inw. MHK-52/Xa. MHK-83/Xa, MHK-240/Xa, MHK-309/Xa).

Szopki budował ze sklejki i ozdabiał staniolem. Używał kleju introligatorskiego. Nie wykonywał wcześniej szkiców ani projektów. Nie posiadał pracowni. Konstrukcję szopki przygotowywał w piwnicy a następnie wykańczał w domowej kuchni. W 1979 roku namówił do wykonywania szopek męża swojej kuzynki, Kazimierza Stopińskiego, z którym działał też w Krakowskim Klubie Kolekcjonera. Obok Stanisława Paczyńskiego i Kazimierza Stopińskiego bliższe koleżeńskie relacje utrzymywał z szopkarzem Andrzejem Nowickim. Po oddaniu szopek na konkurs wspólnie świętowali ten dzień na krakowskich Plantach.

Antoni Wołek pasję szopkarską dzielił zainteresowaniami kolekcjonerskimi. Zbierał m.in. dawną broń biała i palną. Wykorzystywał też swoje zdolności plastyczne do wykonywania doskonałych kopii dzieł malarskich m.in. Jerzego Kossaka, Ilji Repnina, rysunków Jana Matejki. Wykonywał też kopie rzeźb. Uczestniczył w ramach Krakowskiego Klubu Kolekcjonera w „Targach kolekcjonerskich” m.in. na Rynku Głównym.

Razem z Kazimierzem Stopińskim należał do Członków Założycieli powstałego w 1996 roku Stowarzyszenia Ochrony Pamięci i Tradycji 2 Galicyjsko-Królewskiego Regimentu Artylerii Fortecznej Twierdzy Kraków oraz 13 Galicyjskiego Pułku Piechoty „Krakowskie Dzieci”, Cmentarzy Wojennych, Budowli Fortecznych „Twierdzy”. Aktywnie uczestniczył w działaniach grupy odtwarzających umundurowanie i tradycje 13 P.P. „Krakowskie Dzieci”, w którym miał stopień podporucznika. Antoni Wołek wykonał dla członków oddziału czapki do mundurów zgodnie z oryginalnym wzorem. Zaprojektował też odznakę oddziału. Razem z oddziałem w umundurowaniu brał udział w różnych przedsięwzięciach i uroczystościach, m.in. w obchodach rocznicy wyzwolenia Krakowa w dniu 31 października, w poszukiwaniach i odnowie grobów żołnierzy I wojny światowej, wydarzeniach związanych z zabytkami „Twierdzy Kraków”.

Zmarł 12 marca 2016 roku. Spoczął na Cmentarzu Grębałów.

Opracował: Andrzej Szoka

 

Aktualności

Sprawdź w tym tygodniu

  • Walenty Nalepa

    Podmajstrzy murarski. Pochodził ze Zwierzyńca, gdzie zamieszkiwał w domu przy ulicy Księcia Józefa. Lajkonikiem po raz pierwszy został w 1916 roku. Miało to miejsce po rocznej przerwie w przeprowadzaniu pochodu związanej z sytuacją wojenną. Nalepa służył w tym czasie w austro-węgierskiej jednostce wojskowej stacjonującej w Witkowicach,

                            
  • Wojciech Rożek

    Urodził się w dniu 13 kwietnia 1951 roku w Krakowie. Dołączył do orszaku w 1997 roku jako muzyk kapeli Mlaskoty grający na tubie. Następnie przez kilka lat wędrował z orszakiem w stroju Tatara i włóczka. Ostatni raz stan zdrowia pozwolił Wojciechowi Rożkowi uczestniczyć w pochodzie w 2019 roku. Pochodził z Krakowa, lecz doświadczenie m

                            
  • Zbigniew Glonek

    Zbigniew Glonek urodził się w 1949 roku w podkrakowskich Mydlnikach. Wspomina, że pierwszy raz na pochód Lajkonika zabrała go mama: Mama dbała o to, bo rzeczywiście była taka piękna tradycja. Bywałem na rynku jako dziecko i powiem szczerze, nie dziwię się teraz tym małym, wspaniałym dzieciom, które otaczają mnie, bo rzeczywiście od

                            
  • Zbigniew Grzech

    Zbigniew Grzech urodził się 18 maja 1937 roku w Krakowie, na osiedlu Oficerskim. Wkrótce po jego urodzeniu rodzina przeniosła się do Cieszyna, z powodu  pracy jego ojca w tamtejszej hucie. Gdy w 1939 roku wybuchła II wojna światowa, wrócili do Krakowa. Po wojnie zamieszkali na ul. Limanowskiego 9 w Podgórzu i tam mały Zbyszek chodził d

                            
  • Witold Kawecki

    Witold Kawecki urodził się w 1968 roku. W młodości mieszkał przy placu Wolnica. Pierwszy raz wziął udział w Konkursie Szopek Krakowskich jako 9-letni uczeń. Ma brata Tomasza, który również jest szopkarzem. Brał udział w Konkursach 8 razy (1977-1981, 1983, 1984 i 1988). Konkurował z innymi najpierw w grupie szopek młodzieżowych, a późni

                            
  • Kazimierz Rozpędzik

    Kazimierz Rozpędzik urodził się w 1964 roku. Mieszkał w Kryspinowie. Zaczął uczestniczyć w Konkursach Szopek Krakowskich jako 16-letni uczeń. Jego ojciec Janusz również był szopkarzem. Do tworzenia szopek Kazimierz zachęcił swoją młodą córkę Agnieszkę, która również brała udział w Konkursach. Wraz z nią uruchomił w rodzimym mieście pro