Antoni Karwala

Antoni Karwala urodził się 1 maja 1933 w Okocimiu. W Krakowie mieszka od czternastego roku życia i zawsze lubił uczestniczyć w tradycjach krakowskich, obserwując pochód Lajkonika, odpust Emaus lub Rękawkę. Najbardziej czuje się związany z dzielnicą Kazimierz, gdzie spędził dzieciństwo. Z zawodu jest oficerem wojskowym. Od najmłodszych lat lubił zajmować się pracami manualnymi. Jest wszechstronnie uzdolniony plastycznie. W wolnych chwilach maluje obrazy olejne, akwarelowe lub rzeźbi. Szopki zaczął wykonywać pod wpływem wystawy obejrzanej pod koniec lat czterdziestych w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, a chęć podtrzymywania tradycji motywowała go do pracy. Początkowo kleił je wyłącznie dla siebie i bliskich, a od 1964 roku wziął udział w konkursie. W rodzinie nie było tradycji robienia szopek, wykonywał je natomiast teść – ceniony w środowisku twórca, Stanisław Romanik, a on pomagał mu w przygotowaniu drewnianych rzeźb inspirowanych ołtarzem Wita Stwosza lub Tadeusza Kościuszki na koniu. Wielokrotnie próbował zachęcić swoich krewnych do robienia szopek. Mówi: „to trzeba lubić!” i dodaje: „chętnych [do klejenia szopek] było dużo. Przyszli, popatrzyli, spróbowali i [twierdzili] – to nie dla mnie. To trzeba mieć cierpliwość”. Kilka razy miał okazje uczyć budowania szopki lub prowadził spotkania dla dorosłych i dzieci poświęcone tej tradycji. Specjalizuje się w szopkach średnich, do których własnoręcznie wykonuje figurki. Charakterystyczne w jego pracach jest wkomponowywanie na jednej z kondygnacji pomnika Adama Mickiewicza lub ołtarza Wita Stwosza. Zawsze lubił dokumentować architekturę Krakowa, skąd czerpał inspiracje. Najbardziej ceni detale architektoniczne Sukiennic i wież kościoła Mariackiego, czasami umieszcza detale barokowe. Stara się jednak zachować czystość stylu gotyckiego, wzorując się na twórczości Witolda Głucha, ale zachowując przy tym własny styl. Inspirację do nich czerpie z architektury kościoła Mariackiego, kościoła p.w. św. Stanisława, p.w. św. Katarzyny lub Bożego Ciała. Nawiązuje do folkloru miejskiego (Lajkonik, krakowskie kwiaciarki), lecz pomija wydarzenia historyczne twierdząc, że szopka powinna przedstawiać scenę Bożego Narodzenia w kontekście architektury Krakowa. Stara się stosować kolorystykę, która imituje rzeczywistość. Nim jednak przystąpił do pracy wykonuje odpowiedni szkic, który jest projektem całej konstrukcji i wykonuje fotografie kościelnych witraży lub drobnych zabytkowych wieżyczek. Wspomina czasy, gdy członkowie komisji konkursowej: prof. Wiktor Zin lub prof. Roman Reinfuss komentowali wykonane szopki, co było dla niego bardzo pouczające. Jego szopki są podświetlane, lecz nie są zmechanizowane. Miejscem jego pracy jest pokój – „jeden kącik był zawsze zajęty do tych prac”. Szopki wykonuje z kartonu zaczynając od kondygnacji dolnych, starając się wykonać wszystkie elementy własnoręcznie, a drobne koraliki zwija z kolorowych stanioli. Do dziś wykonał ponad pięćdziesiąt szopek, które znajdują się w zbiorach w Polsce, a prywatnie w Niemczech, Włoszech, Stanach Zjednoczonych i Francji. W konkursie brał systematycznie udział od lat sześćdziesiątych do dziewięćdziesiątych. Po jedenastu latach powrócił do tego artystycznego rzemiosła, startując w konkursie w 2007 i 2011 roku. Był nagradzany  – cztery razy zdobył pierwsze miejsce w kategorii szopek średnich.

Biogram na podstawie tekstu Magdaleny Kwiecińskiej oraz publikacji „Konkursy Szopek Krakowskich 1937 – 2017”, Kraków 2017.