Leszek Zarzycki
Dane
-
Kategoria i tagi:
-
Imiona i nazwisko:
Leszek Zarzycki
-
Daty życia:
24-05-1954
-
Dzielnica:
13
Leszek Zarzycki urodził się w 23 maja 1954 w Nysie. Z zawodu jest mechanikiem precyzyjnym. W Krakowie, w dzielnicy Podgórze mieszka od lat siedemdziesiątych i od tego czasu z dużym zainteresowaniem uczestniczy w tradycjach miejskich takich jak Emaus, pochód Lajkonika, Rękawka. W rodzinie nikt nie wykonywał szopek. Do rzemiosła szopkarstwa zachęcił swoich synów: Sebastiana i Dominika, którzy uczestniczyli w konkursie dwa razy, a w 1994 roku otrzymali wyróżnienie w kategorii szopek dziecięcych. Najbardziej ceni twórczość Witolda Głucha i przyznaje, że to on zachęcił go do wykonywania szopek i przekazał podstawowe zasady konstruowania. Pierwszą szopkę zaczął tworzyć w latach osiemdziesiątych i pracował nad nią prawie trzy lata. W 1982 roku wystawił ją na konkurs i zdobył trzecie miejsce, co zachęciło go do dalszej pracy. Twierdzi, że twórca szopek musi mieć dużo samozaparcia, jeśli chce osiągnąć oczekiwany efekt i dodaje, że kto raz spróbował tego rzemiosła nie może już przerwać. Z architektury Krakowa szczególnie ceni tę z kościoła Mariackiego, Sukiennic, zamku na Wawelu i Bramy Floriańskiej. Marzy o wykonaniu ołtarza Wita Stwosza. Ponadto zachwycają go maszkarony i zegary na zabytkach w centrum Krakowa (zwraca uwagę na różne wykonanie wskazówek, cyferblatów). Uważa, że szopka jest połączeniem wszystkich stylów w jednej budowli przy zachowaniu odpowiednich proporcji i kolorystki. Charakterystyczne dla jego prac są kopułki i podcienie oraz lalki, które tworzy własnoręcznie jego żona. Wykonanie jednej lalki z kartonu, a następnie pokrycie kolorowym staniolem trwa około pięciu dni. W szopce umieszcza figurki przedstawiające folklor miejski, postaci religijne (Jan Paweł II) lub historyczne wydarzenia (powstanie „Solidarności”). Nim jednak przystąpi do budowania szopki, projektuje jej formę. Konstrukcję wykonuje ze sklejki lub listewki, a następnie obudowuje ją tekturą. Nie stosuje materiałów pasmanteryjnych, ponieważ twierdzi, że to, co wykona własnoręcznie jest bardziej wartościowe. Poszczególne kondygnacje skręca śrubami, mocując je ze sobą. Budowę szopki rozpoczyna od podstawy. Stosuje wyraźną kolorystykę, w której dominują niebieski i czerwony. Do grudniowego konkursu szopki przygotowuje się w domu, zaczynając prace od lutego. Wielokrotnie na tę okazję brał urlop w pracy. Specjalizuje się w szopkach dużych, ale wykonywał także szopki małe i średnie. Zawsze starał się włączać do nich mechanizmy i oświetlenie. W pracy szopkarskiej miał długą przerwę i wrócił do niej po 15 latach, mówiąc: „nie mogłem wytrzymać bez tego… i zrobiłem najpierw jedną, a później dwie na raz, bo to tak ciągnie”. Do dziś wykonał już ponad 20 szopek, a niektóre z nich znajdują się w zbiorach w Polsce i zagranicą w Hiszpanii, Kanadzie, Francji, Niemczech, Stanach Zjednoczonych. Jego szopki 16 razy otrzymały pierwszą nagrodę, były wielokrotnie nagradzane lub otrzymywały wyróżnienie. W 2020 roku otrzymał specjalną nagrodę imienia Dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Jerzego Dobrzyckiego. Uczestniczył w konkursach 25 razy, w latach: 1982, 1983, 1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990, 1993, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2017, 2019, 2020, 2022, 2023.
Odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2022).
Biogram na podstawie tekstu Magdaleny Kwiecińskiej oraz publikacji „Konkursy Szopek Krakowskich 1937 – 2017”, Kraków 2017.
Powiązania (1)
Bibliografia (2)
Galeria
Szopka Leszka Zarzyckiego z 1988 r. I nagroda w grupie szopek dużych. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-179/Xa). Fot. Jacek Kubiena. [#opisujemy: fotografia kolorowa, duża szopka krakowska, wielowieżowa, 3 wieże główne nawiązują do wież kościoła Mariackiego, pozostałe naśladują architekturę katedry wawelskiej. I kondygnacja zawiera wnęki z postaciami przedstawiającymi historycznych władców Polski i anioła. Powyżej, w samym centrum mieści się Święta Rodzina. Dominuje kolor czerwony, zielony i złoty]
Szopka Leszka Zarzyckiego z 2006 r. I nagroda w grupie szopek średnich. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-320/Xa). [#opisujemy: fotografia kolorowa, średnia szopka krakowska, trójwieżowa, wieża środkowa inspirowana wieżą Zegarową, wieże boczne wzorowane na wyższej wieży kościoła Mariackiego. We wnęce I kondygnacji mieści się Święta Rodzina. Na pierwszym planie znajdują się Trzej Królowie. Po lewej stronie tańczy Lajkonik, a po prawej krakowianka. Przy bocznych wieżyczkach (prawdopodobnie inspiracja wieżą ratuszową) stoją krakowscy kosynierzy. II kondygnacja posiada podwyższenie z tronem, który zdobi herb papieski. Ponad nim widnieje herb miasta Krakowa. Na balkoniku stoją dwaj aniołowie z trąbami. Dominuje kolor czerwony, zielony i złoty]
Szopka Leszka Zarzyckiego z 2007 r. I nagroda w grupie szopek dużych. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-330/Xa). [#opisujemy: fotografia kolorowa, duża szopka krakowska, wielowieżowa, wieża środkowa wzorowana na wyższej wieży kościoła Mariackiego, niższe wieże boczne zwieńczone stożkowatymi hełmami, wyższe wieże zewnętrzne zwieńczone cebulastymi hełmami. Po bokach podstawy wznoszą się wieżyczki wzorowane na Bramie Floriańskiej, za którymi znajdują się fragmenty Barbakanu. Na pierwszym planie I kondygnacji znajdują się Trzej Królowie i Lajkonik. Pod wieżyczkami stoją krakowscy kosynierzy. Po obu stronach arkady, nad bramami znajdują się daty: "1257" (lokacja Krakowa) i "2007" (data konkursu). We wnęce II kondygnacji tańczy krakowianka, a przed nią stoi krakowiak. Po lewej i prawej stronie stoją aniołowie z trąbami. Na tej kondygnacji wznoszą się wieże inspirowane wieżą ratuszową. Na arkadach opierają się dwie kopuły kaplicy Wazów. We wnęce III kondygnacji mieści się Święta Rodzina. Na zewnątrz stoi anioł z trąbą. Dominuje kolor czerwony, zielony i złoty]
Szopka Leszka Zarzyckiego z 2011 r. I nagroda w grupie szopek dużych. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-369/Xa). [#opisujemy: fotografia kolorowa, duża szopka krakowska, trójwieżowa, wieża środkowa wzorowana na wyższej wieży kościoła Mariackiego, wieże boczne zwieńczone baniastymi hełmami. We wycięciu podstawy, które jest ozdobione attyką Sukiennic oraz schodami, stoją krakowianie. I kondygnacja składa się z fragmentu Barbakanu i wież wzorowanych na Bramie Floriańskiej. Po lewej stronie tańczy Pan Twardowski, a po prawej Lajkonik. Towarzyszą im kwiaciarki, a przed bramą stoją rycerze. Na II kondygnacji stoi sześć aniołów z trąbami, a wewnątrz znajdują się Trzej Królowie. elewację zdobi krucha kościoła Mariackiego i kaplice Zygmuntowskie. We wnęce III kondygnacji mieści się Święta Rodzina. Ze środkowej wieży wystaje hejnalista. Dominuje kolor czerwony, zielony u złoty]
Wideo
Sprawdź w tym tygodniu
-
Walenty Nalepa
Podmajstrzy murarski. Pochodził ze Zwierzyńca, gdzie zamieszkiwał w domu przy ulicy Księcia Józefa. Lajkonikiem po raz pierwszy został w 1916 roku. Miało to miejsce po rocznej przerwie w przeprowadzaniu pochodu związanej z sytuacją wojenną. Nalepa służył w tym czasie w austro-węgierskiej jednostce wojskowej stacjonującej w Witkowicach,
-
Wojciech Rożek
Urodził się w dniu 13 kwietnia 1951 roku w Krakowie. Dołączył do orszaku w 1997 roku jako muzyk kapeli Mlaskoty grający na tubie. Następnie przez kilka lat wędrował z orszakiem w stroju Tatara i włóczka. Ostatni raz stan zdrowia pozwolił Wojciechowi Rożkowi uczestniczyć w pochodzie w 2019 roku. Pochodził z Krakowa, lecz doświadczenie m
-
Zbigniew Glonek
Zbigniew Glonek urodził się w 1949 roku w podkrakowskich Mydlnikach. Wspomina, że pierwszy raz na pochód Lajkonika zabrała go mama: Mama dbała o to, bo rzeczywiście była taka piękna tradycja. Bywałem na rynku jako dziecko i powiem szczerze, nie dziwię się teraz tym małym, wspaniałym dzieciom, które otaczają mnie, bo rzeczywiście od
-
Zbigniew Grzech
Zbigniew Grzech urodził się 18 maja 1937 roku w Krakowie, na osiedlu Oficerskim. Wkrótce po jego urodzeniu rodzina przeniosła się do Cieszyna, z powodu pracy jego ojca w tamtejszej hucie. Gdy w 1939 roku wybuchła II wojna światowa, wrócili do Krakowa. Po wojnie zamieszkali na ul. Limanowskiego 9 w Podgórzu i tam mały Zbyszek chodził d
-
Witold Kawecki
Witold Kawecki urodził się w 1968 roku. W młodości mieszkał przy placu Wolnica. Pierwszy raz wziął udział w Konkursie Szopek Krakowskich jako 9-letni uczeń. Ma brata Tomasza, który również jest szopkarzem. Brał udział w Konkursach 8 razy (1977-1981, 1983, 1984 i 1988). Konkurował z innymi najpierw w grupie szopek młodzieżowych, a późni
-
Kazimierz Rozpędzik
Kazimierz Rozpędzik urodził się w 1964 roku. Mieszkał w Kryspinowie. Zaczął uczestniczyć w Konkursach Szopek Krakowskich jako 16-letni uczeń. Jego ojciec Janusz również był szopkarzem. Do tworzenia szopek Kazimierz zachęcił swoją młodą córkę Agnieszkę, która również brała udział w Konkursach. Wraz z nią uruchomił w rodzimym mieście pro