Zbigniew Gillert

Zbigniew Gillert urodził się 20 czerwca 1958 w Krakowie. Dzieciństwo spędził w Krzeszowicach, ale najbardziej czuje się związany z Podgórzem, gdzie mieszka od wielu lat. Z zawodu jest malarzem budowlanym. Nim zajął się sztuką szopkarstwa, wykonywał modele statków i samolotów, a także malował olejne obrazy. W latach siedemdziesiątych założył zespół muzyczny. W dzieciństwie często obserwował pochód Lajkonika i bywał na Emausie, a także zwiedzał z rodzicami zamek na Wawelu. Szopki zaczął wykonywać pod wpływem ojca, który jest znanym i cenionym twórcą w Krakowie. W rodzinie  jest żywa tradycja robienia szopek. W konkursach uczestniczyli także jego bracia Ryszard i Tomasz oraz córki Aneta i Żaneta. Pierwsze samodzielne prace w wieku dziesięciu lat wykonywał pod okiem ojca, z czasem usamodzielnił się i wykształcił swój styl. Ceni twórczość Zygmunta Grabarskiego, u którego podziwia dokładność i precyzję wykonania oraz Zdzisława Dudzika za artyzm w pracy przy lalkach. Od najmłodszych lat miał okazję przyglądać się technice pracy ojca, ucząc się rzemiosła. Dużą motywacją do tworzenia szopek była dla niego chęć uczestniczenia w tej krakowskiej tradycji. Czuje się związany ze środowiskiem krakowskich twórców. Nim zacznie konstruować szopkę, wykonuje odpowiednią dokumentację fotograficzną detali architektonicznych, w których odnajduje inspirację. Od kilku lat zwraca szczególną uwagę na bramy. Ponadto korzysta z projektów szopek wykonanych przez ojca. Ceni zabudowę Wzgórza Wawelskiego oraz front Collegium Novum. Charakterystycznym w jego pracach jest powtarzający się motyw wykuszy z Sukiennic. Twierdzi, że w szopce bardzo ważne są witraże, do których czerpie inspirację z katedry wawelskiej lub kościoła Mariackiego. Uważa, że szopka powinna być strzelista i nawiązywać do stylu gotyckiego. Jego szopki są podświetlane, a od pewnego czasu także zmechanizowane. Wszystkie ozdoby wykonuje własnoręcznie. Pracę zaczyna od dolnych kondygnacji, wówczas łatwiej jest mu zachować proporcje. Umieszcza w niej figurki, które są postaciami biblijnymi, ale także ukazują folklor miejski, są to Lajkonik ze świtą i krakowiacy. Charakterystyczna jest jego praca przedstawiająca figurę smoka wawelskiego trzymającego szopkę. Czasami nawiązuje do wydarzeń historycznych poprzez umieszczenie kosynierów, którzy stoją przy herbie krakowskim lub Bartosza Głowackiego przy armacie. W każdej szopce umieszcza kopułę Zygmuntowską. Stosuje kolorystkę w tonacji czerwonej, zielonej i czasami granatowej, a ozdoby zawsze są złote. Specjalizuje się w szopkach małych. Pracuje przy stole w pokoju, przygotowując się do grudniowego konkurs od stycznia do czerwca, z przerwą na okres wakacyjny, by we wrześniu powrócić do pracy. Do dziś wykonał ponad 50 szopek konkursowych i kilkaset szopek na zamówienie do spółdzielni „Millenium”. Znajdują się one w zbiorach w Polsce i za granicą w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Włoszech, Australii. Szopki były wielokrotnie nagradzane lub otrzymywały wyróżnienie w kategorii dużych, średnich lub małych (zdobył 7 razy pierwszą nagrodę, 19 razy  drugą nagrodę, 14 razy trzecią nagrodę, a także wiele wyróżnień). Jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych, a w 2011 roku laureatem nagrody im. Zofii i Romana Reinfussów. Uczestniczył w konkursach 50 razy, w latach: 1968, 1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990, 1991, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2001, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023.

Odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2018) oraz odznaką „Honoris Gratia” (2022) za zasługi dla Miasta Krakowa.

Biogram na podstawie tekstu Magdaleny Kwiecińskiej, „Portrety twórców szopek krakowskich”, Kraków 2012.