Witold Głuch
Dane
-
Kategoria i tagi:
-
Imiona i nazwisko:
Witold Głuch
-
Daty życia:
13-04-1929-13-01-2002
-
Dzielnica:
1
-
Adres:
ul. Długa 29
Witold Głuch, urodził się w 13 kwietnia 1929 roku w Kamieniu Koszyrskim na Polesiu. Nie był spokrewniony z Ludwikiem Głuchem z Krzemionek, który na pierwszym Konkursie Szopek Krakowskim zdobył II. nagrodę ufundowaną przez „Ilustrowany Kuryer Codzienny”. Rodzina Witolda Głucha przed 1939 rokiem przeniosła się do Mogiły pod Krakowem. Miał on też rodzinne związki ze Zwierzyńcem. Z zawodu był mechanikiem maszyn biurowych. Twórczością artystyczną zajmował się od ósmego roku życia. Zaczynał w grupach kolędniczych, które chodziły ze szopką po Mogile: „W Mogile chodziliśmy z kolegami po kolędzie. Szopka miała około metra wysokości i była dwuwieżowa, wykonana z listewek i kolorowego papieru, oświetlona świeczkami. Figurki wycinało się z drukowanego papieru. Było nas trzech. Dwóch nosiło szopkę, trzeci pilnował świeczek”. W 1957 roku wykonał własnoręcznie pierwszą szopkę. Miała ona dwie wieże. Spodobała się dr. Jerzemu Dobrzyckiemu, który żałował jednak: „Taka piękna szopka a tylko dwie wieże”. Był samoukiem, bez niczyjej pomocy uczył się rzemiosła. Stał się jednym z najbardziej cenionych i poważanych artystów szopkarstwa. Wszystkie prace wykonywał ręcznie przy pomocy nożyczek, noża, pęsety, piłki do drewna czy kleju. Tworzył szopki przede wszystkim w stylu gotyckim, który był dla niego głównym źródłem inspiracji. Specjalizował się w szopkach dużych, ale wykonywał też średnie oraz małe. Tradycje szopkarskie przejęło również dwóch synów Jacek oraz Marek. Jego prace były wielokrotnie nagradzane, otrzymywał wyróżnienia oraz premie za lalki.
W 1967 roku na jubileuszowym 35. konkursie jego szopka wywołała sensację, gdyż przedstawiony w niej ołtarz mariacki Wita Stwosza automatycznie otwierał się i zamykał. W 1972 roku otrzymał dyplom za wkład pracy nadany przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Uczestniczył w 44 konkursach w latach od 1957 do 2001 roku. Szopki tworzył w swoim domu przy ul. Długiej 29, a potem przy pl. Wolnica 10. Osiem jego szopek znajdują się w zbiorach Muzeum Historycznym Miasta Krakowa i były prezentowane na wielu wystawach w Polsce i za granicą.
Jego dzieła są często porównywane do szopek Zygmunta Grabarskiego, chociaż metoda pracy obu szopkarzy bardzo się różniła. Grabarski wiele uwagi poświęcał na projekt szopki. Witold Głuch z kolei w 1994 roku mówił Annie Szałapak: „Gdy przystępuję do pracy, całą szopkę mam już gotową w wyobraźni. Nic nie rysuję!”. Nad szopką pracował od rana do północy.
Według opinii historyka sztuki i szopkarza Marka Markowskiego wkład Witolda Głucha w szopkarstwo krakowskie miał przełomowe znaczenie. Witold Głuch odszedł od sztywnego podziału szopki na wyraźnie oddzielone od siebie kondygnacje, które widoczne są w szopce w stylu ezenekierowskim. Dzięki zastosowaniu zdobień w postaci licznych wimperg oraz wieżyczek w szopkach Głucha podział na poszczególne piętra staje się bardziej rozmyty. Styl ten został przejętych następnie przez innych szopkarzy krakowskich.
Odznaczony dwukrotnie złotą odznaką miasta Poznania za udział w konkursie na Ratusz Poznański. Jako pierwszy otrzymał nagrodę im. Zofii i Romana Reinfussów w 1988 roku. Na emeryturze pracował też jako konserwator szopek w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa.
Zmarł w 2002 roku. Pochowany na Cmentarzu Batowickim.
Powiązania (4)
Galeria
MHK-18/Xa Wys. 180 cm, 1967 r. Szopka trójwieżowa, dwukondygnacyjna, zelektryfikowana. Wysoka, schodkowa podstawa (5 stopni). Pośrodku scenka, a po obu jej stronach ruchome odrzwia; we wnętrzu z prawej strony napis: "XXV Konkurs". Na pierwszej kondygnacji ołtarz - kopia ołtarza Wita Stwosza. Na wieżach bocznych na granicy I i II kondygnacji litery "K" z koroną, wyżej zegary, a w zwieńczeniach latarniowe kopuły. Wieża środkowa zwieńczona orłem, wzorowana na wyższej wieży kościoła NMP. Trzy figurki Św. Rodziny wykonane ze staniolu. Po obu stronach ołtarza Wita Stwosza, we wnękach, po jednym katafalku z postacią królewską wykonaną ze staniolu.
Szopka Witolda Głucha z 1970 r. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-23/Xa). Fot. Jacek Kubiena. [#opisujemy: fotografia kolorowa, duża szopka krakowska, trójwieżowa, wieża środkowa przypomina wyższą wieżę kościoła Mariackiego, wieże boczne wzorowane na wieży Zegarowej. W rogach podstawy zostały umieszczone miniaturki wieży Ratuszowej. II kondygnacja posiada 3 wnęki. We wnęce środkowej znajduje się Święta Rodzina, Trzej Królowie, pasterze i turoń. Wnęka III kondygnacji przedstawia Insurekcję Kościuszkowską. Powyżej dwie wnęki z przedstawieniem relikwiarza św. Stanisława ze Szczepanowa. Dominują odcienie czerwonego, zielonego i złotego]
Zbliżenie na scenę z szopki Witolda Głucha. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-23/Xa). Fot. Jacek Kubiena. [#opisujemy: fotografia kolorowa. Scena przedstawiająca dwie postaci siedzące na ławce przy stoliku (Herod i Śmierć)]
Zbliżenie na scenę Insurekcji z szopki Witolda Głucha. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-23/Xa). Fot. Jacek Kubiena. [#opisujemy: fotografia kolorowa. Scena przedstawia epizod z Insurekcji Kościuszkowskiej. Od lewej: jeździec na koniu (Tadeusz Kościuszko?), 3 chłopów-kosynierów i żołnierz z szablą]
Zbliżenie na wnękę z relikwiarzem św. Stanisława ze Szczepanowa w szopce Witolda Głucha. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-23/Xa). Fot. Jacek Kubiena.
Szopka Witolda Głucha z 1976 r. II nagroda w grupie szopek dużych. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-34/Xa). Fot. Jacek Kubiena. [#opisujemy: fotografia kolorowa, duża szopka krakowska, trójwieżowa, wieża środkowa wzorowana na wyższej wieży kościoła Mariackiego, wieże boczne są zwieńczone cebulastymi hełmami barokowymi. Na parterze we wnęce mieszczą się tańczące lalki w krakowskich strojach i kapela muzyczna. Po lewej stronie, pod parasolem siedzi przekupka, a po prawej stronie stoi pomnik Grunwaldzki. W obu rogach wznoszą się wieżyczki wzorowane na wieży Ratuszowej. II kondygnacja posiada wnękę ze Świętą Rodziną i Trzema Królami. Dominuje czerwień, zieleń, niebieski i złoto]
Zbliżenie na pomnik Grunwaldzki w szopce Witolda Głucha z 1976 r. II nagroda w grupie szopek dużych na 34 Konkursie Szopek Krakowskich. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-34/Xa). Fot. Jacek Kubiena.
Szopka Witolda Głucha z 1977 r. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-42/Xa). Fot. Jacek Kubiena. [#opisujemy: fotografia kolorowa, szopka trójwieżowa, wieża środkowa wzorowana na wyższej wieży kościoła Mariackiego, wieże boczne są zwieńczone cebulastymi hełmami barokowymi. Na I kondygnacji wznoszą się w obu rogach wieżyczki wzorowane na wieży Ratuszowej. Ta sama kondygnacja posiada wnękę ze Świętą Rodziną, Trzema Królami, 2 Krakowiakami, Góralem i Kominiarzem. II kondygnacja mieści wnękę przedstawiającą Rynek Główny. Z okna środkowej wieży wystaje figurka strażaka grającego hejnał. Dominują odcienie czerwonego, zielonego i złotego]
Zbliżenie na wnękę z Rynkiem Głównym w szopce Witolda Głucha. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-42/Xa). Fot. Jacek Kubiena. [#opisujemy: fotografia kolorowa. Makieta ukazuje kamienice, Wieżę Ratuszową i Sukiennice. W rogu pojawia się postać Tadeusza Kościuszki składającego przysięgę]
Szopka Witolda Głucha z 1992 r. III nagroda w grupie szopek średnich. Z kolekcji Muzeum Krakowa (nr. inw. MHK-200/Xa). Fot. Jacek Kubiena. [#opisujemy: fotografia kolorowa, średnia szopka krakowska, trójwieżowa, wieża środkowa wzorowana na wyższej wieży kościoła Mariackiego, wieże boczne są zwieńczone cebulastymi hełmami barokowymi. We wnęce na I kondygnacji zasiada na tronie król Herod, a po jego obu stronach stoją diabeł i śmierć. Po prawej stronie pod parasolem ma swoje stanowisko kwiaciarka. II kondygnacja posiada wnękę ze Świętą Rodziną i Trzema Królami. Dominuje odcień czerwonego, niebieskiego i złotego]
Sprawdź w tym tygodniu
-
Walenty Nalepa
Podmajstrzy murarski. Pochodził ze Zwierzyńca, gdzie zamieszkiwał w domu przy ulicy Księcia Józefa. Lajkonikiem po raz pierwszy został w 1916 roku. Miało to miejsce po rocznej przerwie w przeprowadzaniu pochodu związanej z sytuacją wojenną. Nalepa służył w tym czasie w austro-węgierskiej jednostce wojskowej stacjonującej w Witkowicach,
-
Wojciech Rożek
Urodził się w dniu 13 kwietnia 1951 roku w Krakowie. Dołączył do orszaku w 1997 roku jako muzyk kapeli Mlaskoty grający na tubie. Następnie przez kilka lat wędrował z orszakiem w stroju Tatara i włóczka. Ostatni raz stan zdrowia pozwolił Wojciechowi Rożkowi uczestniczyć w pochodzie w 2019 roku. Pochodził z Krakowa, lecz doświadczenie m
-
Zbigniew Glonek
Zbigniew Glonek urodził się w 1949 roku w podkrakowskich Mydlnikach. Wspomina, że pierwszy raz na pochód Lajkonika zabrała go mama: Mama dbała o to, bo rzeczywiście była taka piękna tradycja. Bywałem na rynku jako dziecko i powiem szczerze, nie dziwię się teraz tym małym, wspaniałym dzieciom, które otaczają mnie, bo rzeczywiście od
-
Zbigniew Grzech
Zbigniew Grzech urodził się 18 maja 1937 roku w Krakowie, na osiedlu Oficerskim. Wkrótce po jego urodzeniu rodzina przeniosła się do Cieszyna, z powodu pracy jego ojca w tamtejszej hucie. Gdy w 1939 roku wybuchła II wojna światowa, wrócili do Krakowa. Po wojnie zamieszkali na ul. Limanowskiego 9 w Podgórzu i tam mały Zbyszek chodził d
-
Witold Kawecki
Witold Kawecki urodził się w 1968 roku. W młodości mieszkał przy placu Wolnica. Pierwszy raz wziął udział w Konkursie Szopek Krakowskich jako 9-letni uczeń. Ma brata Tomasza, który również jest szopkarzem. Brał udział w Konkursach 8 razy (1977-1981, 1983, 1984 i 1988). Konkurował z innymi najpierw w grupie szopek młodzieżowych, a późni
-
Kazimierz Rozpędzik
Kazimierz Rozpędzik urodził się w 1964 roku. Mieszkał w Kryspinowie. Zaczął uczestniczyć w Konkursach Szopek Krakowskich jako 16-letni uczeń. Jego ojciec Janusz również był szopkarzem. Do tworzenia szopek Kazimierz zachęcił swoją młodą córkę Agnieszkę, która również brała udział w Konkursach. Wraz z nią uruchomił w rodzimym mieście pro